“TRUST : หัวใจสำคัญของการสร้างภาวะผู้นำ”
ความสามารถของพนักงานในการเป็นผู้นำในระดับต่างๆ ตั้งแต่ทีมงาน หน่วยงาน หรือองค์กรนั้น เป็นประเด็นที่สำคัญที่เกือบทั้งองค์กรให้ความสำคัญ หากผู้บริหารหรือหัวหน้างานมีภาวะผู้นำที่เหมาะสมแล้ว การนำพาองค์กรให้ไปถึงเป้าหมายก็ไม่ใช่เรื่องยาก
ปัจจุบันนี้ มีสถาบันการศึกษาต่างๆ รวมทั้งบริษัทที่ปรึกษาที่ได้ศึกษาและพัฒนา Model เกี่ยวกับเรื่องของการพัฒนาภาวะผู้นำมากมาย แต่อย่างไรก็ตามเท่าที่ผมศึกษาจากการอ่านของหลายๆสำนักรวมทั้งการศึกษา Case ที่เกิดขึ้นในหลายๆองค์กร ผมขอสรุปด้วยเหตุและผลว่าหัวใจสำคัญของภาวะผู้นำก็คือความเชื่อถือ หรือ Trust นั่นเองครับ
⭕ความหมายของคำว่า Trust และการสร้าง Trust
Trust แปลได้ตรงตัวว่าคือความเชื่อมั่น เพียงแต่ความเชื่อมั่นในที่นี้คือความไว้วางใจที่ลูกน้องมอบให้หัวหน้าหรือเจ้านายว่าจะนำพาหน่วยงานหรือองค์กรไปสู่จุดมุ่งหมายพร้อมกับทำให้พนักงานเกิดแรงใจในการทุ่มเทต่อองค์กรครับ
Trust นั้นเป็นคำสั้นๆ แต่การที่จะสร้าง Trust ให้เกิดขึ้นนั้นต้องใช้เวลาและผ่านการฝึกฝน ผู้นำที่ทำให้เกิด Trust ได้ ต้องมีคุณสมบัติดังนี้ครับ
1. การเป็นตัวอย่างที่ดีให้กับพนักงาน
หากผู้บริหารอยากให้พนักงานแสดงออกแบบใด ผู้บริหารต้องทำให้ตัวเองเป็นแบบอย่าง Steve Job นั้นแสดงออกถึงการเป็นตัวอย่างที่ดีให้กับพนักงานได้อย่างดีเยี่ยม เขาต้องการสร้างองค์กรที่เต็มไปด้วยความคิดสร้างสรร ซึ่งต้องมีพื้นฐานของการรับฟังซึ่งกันและกัน และบ่อยครั้งที่ Steve Job ต้องยอมถอยให้กับลูกน้องเพราะไอเดียของลูกน้องดีกว่า เพราะเขาเชื่อว่าพื้นฐานของนวัตกรรม องค์กรต้องถูกrun ด้วย idea ไม่ใช่เรื่องของลำดับชั้นการปกครอง ดังนั้นการรับฟังซึ่งกันและกันคือสิ่งสำคัญและ Steve Job นั้นก็ได้แสดงออกให้พนักงานได้เห็นอย่างชัดเจน
2. ยึดเป้าหมายชัดเจน
ผู้บริหารก็เหมือนกัปตันเรือสำรวจ กัปตันนักสำรวจต้องมีเป้าหมายที่ชัดเจนที่จะไปค้นหาดินแดนใหม่ๆ การยึดเป้าหมายชัดเจนนั้น แม้จะเกิดอุปสรรคต่างๆ ก็ทำให้ผู้บริหารนำพาองค์กรให้ไปถึงฝั่งได้ พนักงานเกิดความเชื่อมั่นว่าผู้บริหารจะพาทุกคนไปรอดท่ามกลางกระแสคลื่นลม โดยไม่มีใครคิดจะสละเรือทิ้งไปกลางคัน
3. Walk the talk
วลีนี้หมายความว่า ผู้บริหารที่ดีต้องเดินตามสิ่งที่พูดเอาไว้ ซึ่งเป็นการพิสูจน์ ว่าผู้บริหารนั้นไม่ได้สักแต่ว่าพูด สักแต่ว่าสั่งให้ลูกน้องทำ แต่ผู้บริหารที่ดีต้องสามารถชี้ให้เห็นถึงการที่ไปถึงเป้าหมายที่เป็นรูปธรรม ไม่ใช่พูดขึ้นมาลอยๆ รวมทั้งการลงไปช่วยลูกน้องทำงานอย่างจริงจัง
4. มีความจริงใจ
หลายๆคนมองว่าผู้บริหารที่ดีต้องมีความโปร่งใสในการบริหารงานทุกอย่างที่ทำ การสั่งการหรือตัดสินใจต่างๆต้องสามารถอธิบายเหตุผลที่เหมาะสมกับลูกน้องได้ ผมมองว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องสำคัญ แต่การที่จะทำให้เกิดความโปร่งใส ผู้บริหารหรือหัวหน้าเองต้องมีความจริงใจเป็นนิสัยพื้นฐาน พูดง่ายๆคือไม่ใช่คนหน้าไหว้หลังหลอก ไม่ใช่ว่ารับปากตกลงกับลูกน้องอย่างหนึ่ง แต่เวลาอยู่ต่อหน้าเจ้านายใหญ่กลับบอกลูกน้องอีกอย่างจนทำให้เกิดผลกระทบต่อแผนการทำงานที่วางไว้ทั้งนี้เพื่อเป็นการเอาตัวรอดจากการโดนเจ้านายกดดัน หรือ สั่งงานไปแล้วเวลาเกิดปัญหากลับเอาตัวรอดไม่รับผิดชอบ ปล่อยให้ลูกน้องต้องเผชิญปัญหากันเอง
5. มี People Skill ที่ดี
คำนี้หมายความว่า การมีทักษะการสื่อสารที่ดี ไม่ว่าจะชมหรือติ ทั้งนี้เพื่อวัตถุประสงค์ให้พนักงานเกิดแรงจูงใจในการทำงาน การมี People Skill นี้เกิดจากความสามารถในการเข้าใจความแตกต่างของพนักงานแต่ละคน เพราะการสร้างแรงจูงใจในรูปแบบของทั้งการชมหรือติ ก็ต้องพิจารณาจากอุปนิสัยส่วนตัวของพนักงานในการที่จะหาเทคนิคการติชมที่เหมาะสม นอกจากนี้ยังรวมถึงการสื่อสารเพื่อที่จะให้ทีมงานเข้าใจเป้าหมายในการทำงานได้อย่างชัดเจน
พูดถึงเรื่องการสร้างความเชื่อมั่นสำหรับผู้นำนี้ผมจำประโยคเด็ดจากหนังเรื่องนเรศวรที่พระมหาเถรคันฉ่องพูดกับองค์ดำหรือสมเด็จพระนเรศวรในสมัยที่ยังเป็นองค์ประกันอยู่ที่เมืองหงสาวดีได้ว่า “หากท่านจะให้ไพร่ทหารตายแทนท่านได้ ท่านต้องพิสูจน์ให้เห็นว่าท่านสามารถตายแทนทหารเหล่านั้นได้เช่นกัน” ฟังแล้วผมรู้สึกว่าประโยคนี้อธิบายคำว่า Trust ได้ครบถ้วนทุกประเด็นจริงๆครับ